Đọc sách cùng trung tâm

Một bộ phận giới trẻ ở Việt Nam xem “cỏ Mỹ”, ma túy đá… như “thần dược” để vui chơi thâu đêm suốt sáng, đàn đúm với bạn bè và hậu quả đã xảy ra không ít vụ việc đau lòng...

Thượng tá Phạm Ngọc Thạch, Phó trưởng Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, thời gian gần đây, tình trạng mua bán, sử dụng các loại ma túy, đặc biệt là ma túy đá, ma túy tổng hợp, hay “cỏ Mỹ” tại địa phương này diễn biến phức tạp, để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Theo Nghị định 126/2015/NĐ-CP của Chính phủ thì cỏ Mỹ (XLR-11) thuộc danh mục chất ma túy và tiền chất; mọi hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế kiểm tra, thu giữ số lượng lớn ma túy tổng hợp bên trong quán bar ASTA club.

Bác sĩ Hoàng Hưng, Bệnh viện Trung ương Huế cho hay: “Cỏ Mỹ là nhóm các chất cần sa tổng hợp được tẩm ướp dưới dạng thảo mộc. Khi sử dụng cỏ Mỹ sẽ gây ảo giác mạnh, loạn thần, giãn đồng tử, kích động, căng thẳng, lo lắng, có thể có những tư tưởng cực đoan gây hại cho mình và người khác. Nếu sử dụng với liều lượng cao trong thời gian từ 3 tháng trở lên thì hầu như người nghiện không còn khả năng hồi phục não bộ”.

Nguy hại là thế, nhưng vì nhiều lý do, một bộ phận giới trẻ lại xem “cỏ Mỹ”, ma túy đá… như “thần dược” để vui chơi thâu đêm suốt sáng, đàn đúm với bạn bè và hậu quả đã xảy ra không ít vụ việc đau lòng.

Điển hình mới đây là vụ việc đối tượng Trần Anh Khoa (27 tuổi, trú ở số 29/20/266 Phan Chu Trinh, TP Huế) sử dụng “cỏ Mỹ” nên bị ảo giác, đập phá tài sản và đốt nhà bố mẹ; dùng dao tấn công người thi hành công vụ, gây thương tích cho Trung úy Lê Đôn Thanh Phong, Công an phường An Cựu. 

Hay như vụ Ngô Thanh Tĩnh (37 tuổi, trú phường Vỹ Dạ, TP Huế) dùng dao khống chế, uy hiếp một nữ nhân viên tại trụ sở Công ty CP Cấp nước Thừa Thiên - Huế; Huỳnh Thanh Duy (28 tuổi, trú số 20 Đặng Huy Trứ, TP Huế) dùng thanh sắt nhọn khống chế mẹ ruột, đe dọa đốt nhà…

Những trường hợp trên đều “phê” ma túy, may mắn là các nạn nhân bị khống chế đã được lực lượng Công an giải cứu kịp thời. 

Thời gian qua, lực lượng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế đã triệt xóa nhiều tụ điểm buôn bán, tàng trữ ma túy quy mô lớn trên địa bàn được người dân và dư luận xã hội đồng tình, ủng hộ.

Đáng chú ý là vụ phát hiện hơn 50 đối tượng “phê” ma túy tại quán bar ASTA club (số 9 Hùng Vương, TP Huế). Tại đây, cơ quan chức năng bắt quả tang chủ quán là Hồ Hữu Trí (32 tuổi, trú phường Vỹ Dạ, TP Huế, quản lý bar) và Hồ Thị Trang (22 tuổi, trú xã Vinh Thanh, huyện Phú Vang, nhân viên phục vụ) cùng nhiều đối tượng khác tàng trữ 28 gói ma tuý tổng hợp…

“Để ngăn chặn tình trạng mua bán, sử dụng các loại ma túy, đặc biệt là ma túy đá, “cỏ Mỹ”, đơn vị tiếp tục phối hợp với các cấp chính quyền địa phương, đặc biệt là các huyện miền núi tăng cường tuyên truyền tác hại của các loại ma túy đến cộng đồng dân cư. Qua đó nhằm giúp người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao nhận thức, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm ma túy ở miền núi, vùng biên…”, Thượng tá Thạch khẳng định.

Thời gian gần đây, qua công tác đấu tranh Công an một số địa phương phát hiện một số loại nghi là ma túy mới nên gửi mẫu giám định. Kết quả giám định tại Viện khoa học hình sự và các Phân viện khoa học hình sự tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã phát hiện hai chất ma túy mới có tên là N-Ethylpentylone trong các mẫu viên nén màu hồng và 5FR-MDMB-PICA trong mẫu thảo mộc khô cắt nhỏ. 

Theo Viện khoa học hình sự (Bộ Công an), chất N-Ethylpentylone là chất có tác dụng kích thích thần kinh trung ương mạnh tương tự chất Cathinone trong lá Khát, nằm trong danh mục I - các chất tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và trong đời sống xã hội.

Còn 5FR-MDMB-PICA là chất thuộc nhóm cần sa tổng hợp, có tác dụng kích thích và gây ảo giác. 

Nhiều nước trên thế giới đã có cảnh báo và đã đưa hai chất N-Ethylpentylone và 5FR-MDMB-PICA vào danh mục quản lý. Tuy nhiên tại Việt Nam, cả hai chất trên đều chưa được đưa quy định trong danh mục các chất ma túy và tiền chất. 

Chất N-Ethylpentylone trong các mẫu viên nén màu hồng có tác dụng kích thích thần kinh trung ương tương tự như chất Cathinone trong lá Khát.

Hiện Viện khoa học hình sự đã có thông báo tới lực lượng phòng, chống ma túy trên toàn quốc về sự xuất hiện của hai chất ma túy mới này để chủ động có biện pháp phòng ngừa và đấu tranh.

Bộ Công an cũng phối hợp với các cơ quan chức năng báo cáo Chính phủ bổ sung hai chất này vào danh mục các chất ma túy, không để các đối tượng lợi dụng sơ hở vào việc sản xuất, mua bán trái phép chất ma túy.

Trước đó, ngày 15-5-2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 73/2018/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất. Nghị định 73 đã cập nhập, bổ sung đưa vào danh mục quản lý 514 chất ma túy và 44 tiền chất. Trước đây, chỉ có 250 chất ma tuý và 43 loại tiền chất nằm trong danh mục.

Chất 5FR-MDMB-PICA là chất thuộc nhóm cần sa tổng hợp, có tác dụng kích thích và gây ảo giác.

Khi phát hiện chất mới chưa có trong các danh mục chất ma tuý và tiền chất ban hành kèm theo Nghị định này liên quan đến việc sản xuất, điều chế, sử dụng chất ma tuý hoặc theo quy định tại 3 Công ước của Liên Hợp Quốc về phòng, chống ma tuý thì Bộ Công an có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ NN&PTNT và các cơ quan có liên quan xem xét, trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung và công bố các danh mục đó.

Việc ban hành Nghị định số 73/2018/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất là cần thiết để phù hợp sự điều chỉnh danh mục các chất ma tuý và tiền chất của Uỷ ban kiểm soát ma tuý của Liên Hợp Quốc, đồng thời bảo đảm kiểm soát kịp thời các loại ma tuý và tiền chất mới xuất hiện ở nước ta trong thời gian gần đây, không để các đối tượng lợi dụng sơ hở vào việc sản xuất, mua bán trái phép chất ma túy.

Chúng tôi tìm đến ngôi nhà nhỏ, cũ kĩ của vợ chồng ông Ngô Văn B., bà Võ Thị X. ở một con phố nhỏ, thuộc phường Vỹ Dạ, TP. Huế. Ông bà là bố mẹ ruột của đối tượng "ngáo đá" bắt giữ, đe dọa con tin, gây náo loạn ở thành phố này tuần qua.

Biết ông B. đang nằm thoi thóp trên giường vì căn bệnh ung thư quái ác giai đoạn cuối, chúng tôi chỉ thăm hỏi, động viên ông về sức khỏe. Lúc ra trước sân nhà, chúng tôi ghé tai bà X. hỏi nhỏ về đứa con trai, bà lặng thinh không nói gì, nhưng nước mắt ứa ra.

Đã mấy ngày trôi qua, nhưng người dân xứ Huế vẫn chưa hết bàng hoàng sau khi tận mắt chứng kiến một người đàn ông đang trong trạng thái điên cuồng, mất tự chủ vì "ngáo đá", khống chế, đe dọa, một người phụ nữ.

Lực lượng Công an bắt giữ đối tượng mua bán trái phép chất ma túy.

Theo đó, sự việc xảy ra vào khoảng 7h30 ngày 29-5. Một nam thanh niên khuôn mặt bặm trợn, xăm trổ đầy người, xộc vào ki ốt bảo vệ của Công ty CP Cấp nước Thừa Thiên - Huế tại 103 Bùi Thị Xuân, TP. Huế xin nước uống.

Sau khi được nhân viên bảo vệ ở đây cho nước uống, y bất ngờ chửi bới, rồi rút từ trong túi áo ra 2 cây dao, kéo sắc nhọn, đe dọa tấn công mọi người ở đó. Tại đây, y đã chụp được chị H.Th.Ph (35 tuổi), nhân viên công ty này, làm con tin và liên tục dọa giết.

Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế đã lập tức điều động lực lượng đến hiện trường để giải quyết vụ việc. Sau gần 1 giờ đồng hồ bám sát đối tượng, thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng Công an đã giải cứu thành công con tin, bắt giữ, đưa đối tượng về trụ sở cơ quan làm việc.

Hắn là Ngô Thanh Tịnh (37 tuổi), trú 15 Đào Trinh Nhất, phường Vỹ Dạ, TP. Huế. Tịnh từng có một bản "thành tích bất hảo", về các loại án hình sự. Một điều tra viên cho biết, việc ngồi tù chiếm phần lớn thời gian trong cuộc đời Tịnh.

Hắn từng phải trả giá trước pháp luật về các tội trộm cắp tài sản, cố ý gây thương tích, mua bán và vận chuyển trái phép chất ma túy. Gần đây nhất, hắn thụ án 3 năm về tội này.

Đối tượng Ngô Thanh Tịnh bị Công an bắt giữ.

Trước khi "ngáo đá", rồi đập phá, rượt đuổi, bắt giữ, khống chế, liên tục dọa giết chị Ph ở Công ty CP Cấp nước Thừa Thiên - Huế, hắn vừa ra tù được mấy tháng.

Kể lại chuyện buồn, bà X. ngồi bệt xuống sân nhà, quệt nước mắt, giọng đầy đau khổ: "Tui cũng mang thai 9 tháng 10 ngày để sinh ra nó. Cũng nuôi dưỡng nó bằng tất cả tình thương yêu của người mẹ.

Lúc nó lên 10 tuổi, ba nó bị ốm nặng phải nằm viện hàng tháng trời, kinh tế gia đình rơi vào khó khăn, nhưng mình tui vẫn cố gắng làm lụng để nuôi con đầy đủ.

Nhất là việc học, lúc nào tui cũng động viên nó cố gắng để tương lai sau này không phải khổ cực như đời ba mẹ. Nhưng mà, người ta nói rồi, nhiều khi cha mẹ sinh con, nhưng trời sinh tính; những điều mình khát khao, mong muốn, nhưng ông trời không thương".

Bà X. sinh năm 1952, kém chồng 2 tuổi. Nay tuổi tác đã cao, cộng với sự vất lao động quần quật bao năm và nỗi đau về tinh thần, lưng bà nay đã còng nhiều, da mặt đen điu, nhăn nheo và co rúm lại, trông rất khắc khổ.

Để nuôi người chồng bị bệnh, hằng ngày bà vẫn một gánh xôi đi khắp các khu dân cư, nhà xưởng, công trường, bán dạo cho những người có thu nhập thấp. Lúc chúng tôi đến, cũng là lúc bà vừa trở về sau một buổi sáng đi khắp trong thành phố và các vùng ven.

Công an phát hiện, thu giữ cỏ Mỹ được bày bán công khai, tràn lan.

Trường hợp, nhác làm, đua đòi ăn chơi rồi nghiện ma túy gây nên bao hậu quả đau lòng cho người thân như đối tượng Tịnh ở Huế không phải là ít. Ngày 15-4-2018, Công an phường An Cựu nhận được tin báo, trên địa bàn xảy ra vụ việc đối tượng Trần Anh Khoa (27 tuổi), trú 29/20/266 đường Phan Chu Trinh, "ngáo đá", gây gổ, đánh đập các thành viên trong gia đình, đập phá nhiều tài sản và đốt nhà ba mẹ của mình.

Khi lực lượng chức năng đến hiện trường, đối tượng liền vơ lấy một con dao và lao vào chém tới tấp Trung úy Lê Đôn Thanh Phong, Cảnh sát khu vực, Công an phường An Cựu - TP Huế. Tuy nhiên, đối tượng đã nhanh chóng bị Trung úy Phong khống chế, quật ngã và bắt giữ ngay sau đó.

Sau hơn 3 giờ đồng hồ bị tạm giữ tại cơ quan Công an, đối tượng mới hết phê thuốc. Y khai đã sử dụng cỏ Mỹ trong một thời gian dài, đồng thời từng "ngáo" nhiều lần, nhưng những lần trước đó, những người thân trong gia đình y khống chế được, còn lần này y trở nên hung hãn hơn nhiều, mọi người vì thế đều bất lực và rất hoảng sợ.

Nói về đứa con trai hư hỏng, ông Trần H. thở dài: "Gia đình tui rất khó khăn. Mấy chục năm tui cặm cụi với nghề xe đạp thồ, vợ thì làm thuê làm mướn. Tài sản gia đình đã không có gì. Ma xui quỷ khiến thế nào nó (Trần Anh Khoa) nghiện hút ma túy.

Nhiều năm nay nó không chịu làm việc, suốt ngày cứ lê lết ở các quán xá cùng với đám bạn trời đánh của nó. Đã vậy, mỗi lần "ngáo đá" là nó tìm về nhà, gây gổ, đánh đập mọi người vì sao nó xin tiền mà không cho".

Bất lực trước tình trạng con nghiện hút ma túy, ông H. từng nhiều lần kêu cứu đến Công an phường, nhờ chính quyền, Công an giúp con ông cai nghiện và có biện pháp quản lý, giáo dục. Tuy nhiên, sau nhiều lần đi cai nghiện tập trung, đối tượng vẫn chứng nào tật nấy.

Theo thống kê chưa đầy đủ của cơ quan Công an Thừa Thiên - Huế, trong năm 2017, toàn tỉnh Thừa Thiên - Huế có 61 đối tượng từng sử dụng các chất ma túy có hành vi vi phạm pháp luật đã bị bắt, khởi tố; 6 tháng của năm 2018 có 55 đối tượng.

Các đối tượng sử dụng chất ma túy thường gây ra các vụ án về buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy; gây rối trật tự công cộng; cố ý gây thương tích; trộm cắp tài sản; cướp giật tài sản; hủy hoại tài sản…, gây ảnh hưởng rất xấu đến an ninh trật tự và bức xúc trong dư luận người dân.

Hệ lụy từ việc sử dụng ma túy dẫn đến nhiều loại tội phạm gây tác động tiêu cực đến cộng đồng, xã hội là vậy, tuy nhiên, công tác phòng chống ma túy hiện nay vẫn còn gặp phải không ít bất cập, vướng mắc.

Một trong những bất cập không nhỏ, ảnh hưởng đến công tác quản lý các chất ma túy, quản lý đối tượng sử dụng ma túy hiện nay là, việc cỏ Mỹ vẫn chưa được đưa vào các danh mục chất ma túy và tiền chất ma túy tại Nghị định số 82/2013/NĐ-CP và Nghị định số 126/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Vì vậy, các cơ quan chức năng không thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn đối với cỏ Mỹ như với những chất ma túy khác được.

Trong khi thực tế hiện nay, cỏ Mỹ đang được mua bán tràn lan, công khai ở nhiều nơi, với giá thành rất rẻ, chỉ khoảng từ 20-40 nghìn đồng/gói có thể sử dụng 4-5 lần.

Công an Thừa Thiên - Huế tuyên truyền phòng chống ma túy đến học sinh, sinh viên trên địa bàn.

Bên cạnh đó, tác hại của chất kích thích, gây ảo giác, gây nghiện có trong cỏ Mỹ còn cao hơn nhiều lần so với một số loại ma túy khác. Theo bác sĩ Hoàng Hưng, Khoa Cấp cứu tích cực, Bệnh viện Quốc tế Trung ương Huế, cỏ Mỹ có chứa XLR-11 là chất gây nghiện, gây ảo giác giống như cần sa.

Điều nguy hiểm của cỏ Mỹ là tạo ra chứng hoang tưởng. Nếu sử dụng với liều lượng cao trong thời gian từ 3 tháng thì khả năng hồi phục não bộ của người nghiện sẽ vô cùng khó, nếu không muốn nói là không thể.

Thượng tá Phạm Ngọc Thạch, Phó trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, tình hình mua bán, sử dụng cỏ Mỹ trên địa bàn hiện nay rất phức tạp, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Trong quá trình công tác, lực lượng Công an thường xuyên phát hiện các đối tượng mua bán, sử dụng cỏ Mỹ công khai, nhưng do cỏ Mỹ không nằm trong danh mục các chất ma túy, tiền chất ma túy nên công tác quản lý, xử lý các vấn đề liên quan gặp rất nhiều khó khăn.

Thanh Bình - Hà Tâm (CAND)

Vấn đề đặt ra trong tình huống này là với số tiền góp 50.000 đồng, Đinh Văn T., có phải là đồng phạm với Hoàng Quốc V. không?

Ảnh minh họa

Ý kiến bạn đọc

V. và T. là đồng phạm

Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V. cùng thống nhất góp tiền để mua ma túy sử dụng, vì vậy, Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V. là đồng phạm. Do cả T. và V. đến địa điểm mua ma túy sau đó mang đi nơi khác để sử dụng nên theo tôi cả hai đều phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy quy định tại Điều 250, Bộ luật Hình sự năm 2015.

Hoàng Trọng Tình (Kim Sơn - Ninh Bình)

V. và T. không phải là đồng phạm 

Số ma túy trong vụ việc này do cả Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V. cùng góp tiền mua nên mỗi người sẽ chỉ phải chịu trách nhiệm về số tiền mà mình bỏ ra. Do số tiền của V. góp quá nhỏ nên chưa đủ để xử lý hình sự. Theo quy định của pháp luật, người nào biết người khác đi mua chất ma túy để sử dụng trái phép mà gửi tiền nhờ mua hộ chất ma túy để sử dụng thì người nhờ mua hộ phải chịu trách nhiệm hình sự về số lượng chất ma túy đã nhờ mua hộ. Người đi mua phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số lượng chất ma túy đã mua cho bản thân và mua hộ. Trong vụ việc này, hành vi của Hoàng Quốc V. không thuộc trường hợp gửi tiền nhờ mua hộ chất ma túy mà cùng với Đinh Văn T. góp tiền để mua ma túy sử dụng và việc góp tiền này không phải là đồng phạm. 

Nguyễn Thúy Hà (Liên Chiểu - Đà Nẵng)

Chưa đủ cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự 

Hoàng Quốc V. góp 150.000 đồng trên tổng số 200.000 đồng trong tổng trọng lượng 0,123 gram, do đó, theo tỉ lệ, trọng lượng chất ma túy đã nhờ mua hộ của V. là dưới 0,1 gram, dưới mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Ngoài ra, theo tôi  hành vi của Hoàng Quốc V. vẫn không đủ yếu tố cấu thành tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Bởi theo nội dung vụ việc thì Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V. mua ma túy để sử dụng, và trong quá trình tìm nơi sử dụng, T. và V. có dịch chuyển bất hợp pháp ma túy, nhưng mục đích của việc vận chuyển trái phép ma túy này là để sử dụng.

Vũ Bích Hường (Móng Cái - Quảng Ninh)

Bình luận của luật sư

Theo quy định tại Điều 17, Bộ luật Hình sự năm 2015: “Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm”. Trong vụ việc này cả Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V đều có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. 

- Căn cứ vào tính liên kết về hành vi: Đinh Văn T. rủ Hoàng Quốc V cùng nhau góp tiền đi mua ma túy, V. đồng ý, T chở V. đi mua ma túy, T. và V. cùng dùng xe đi tìm nơi để sử dụng. Nếu xét riêng hành vi của từng người thì không đủ để truy cứu trách nhiệm hình sự mà chỉ bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, cả 2 đã có sự giúp sức nhau dẫn đến hậu quả chung là số lượng ma túy mà cả 2 cùng vận chuyển đi tìm nơi để sử dụng đủ truy cứu trách nhiệm hình sự. 

- Căn cứ vào hậu quả: Hậu quả trong vụ án đồng phạm là hậu quả chung do cả Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V. gây ra. Hành vi của mỗi người trong vụ án là nguyên nhân gây ra hậu quả chung ấy, mặc dù có người trực tiếp, người gián tiếp gây ra hậu quả. Tổng lượng heroin mà cả hai đã góp tiền mua là 0,123 gram, đã đủ điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự.

Như vậy, đồng phạm hay không trước hết phải căn cứ vào tổng hàm lượng chất ma túy mà cả 2 cùng mua đã đủ yếu tố truy cứu trách nhiệm hình sự hay chưa? Nếu góp tiền mua ma túy mà hàm lượng heroin chỉ dưới 0,1 gram thì không đủ truy cứu trách nhiệm hình sự mà chỉ xử lý hành chính, do đó sẽ không thuộc trường hợp đồng phạm. Trong vụ việc này tổng trọng lượng ma túy mà T. và V. góp tiền mua là 0,123 gram heroin đã đủ điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự, T. và V. cùng nhau thực hiện hành vi, cả 2 đều biết rõ về hành vi của mình và người còn lại mà vẫn thực hiện nên đây là lỗi cố ý. Nên căn cứ vào hàm lượng chất thu được, T. và V. là đồng phạm. Vậy T. và V. đồng phạm về tội gì?

Căn cứ quy định tại Chương XX “Các tội phạm về ma túy” của Bộ luật Hình sự năm 2015 thì Đinh Văn T. và Hoàng Quốc V. có thể sẽ bị thu hút về các tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy. Vậy, xử lý T. và V. về tội gì để đảm bảo đúng tội danh? 

- Thứ nhất, về tội chiếm đoạt chất ma túy (Điều 252, Bộ luật Hình sự năm 2015): T. và V. không có hành vi trộm cắp, lừa đảo, tham ô, lạm dụng tín nhiệm, cưỡng đoạt, cướp, cướp giật, công nhiên chiếm đoạt chất ma túy của người khác nên T. và V. không phạm tội chiếm đoạt chất ma túy.

- Thứ hai, về tội mua bán trái phép chất ma túy (Điều 251, Bộ luật Hình sự năm 2015): T. mua ma túy nhằm mục đích để T. và V. sử dụng chứ không nhằm mục đích bán trái phép cho người khác và cũng không có hành vi tàng trữ hay vận chuyển để bán trái phép gói ma túy trên cho người khác nên T. không phạm tội mua bán trái phép chất ma túy. Bởi vậy, V. cũng không đồng phạm với T. về tội này.

- Thứ ba, về tội tàng trữ trái phép chất ma túy (Điều 249, Bộ luật Hình sự năm 2015): T. đã chủ động rủ V. cùng góp tiền mua ma túy để T. và V. sử dụng. T. điều khiển xe chở V. đi mua ma túy, V. đã đi cùng T. đến địa điểm mua ma túy và sau khi T. trực tiếp vào mua xong, cả hai cùng nhau đi tìm nơi để sử dụng gói ma túy vừa mua được thì bị cơ quan công an bắt, thu giữ 1 gói ma túy có trọng lượng 0,123 gam. Căn cứ vào lời khai của T. và tang vật thu giữ thì đủ cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự T. về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy (T. tàng trữ ma túy để sử dụng). Vì: T. mua ma túy để sử dụng, trong tổng số tiền (200.000 đồng) để mua ma túy có một phần tiền của T. (50.000 đồng), lượng ma túy T. mua đủ để truy cứu trách nhiệm hình sự (0,123 gam). T. vận chuyển ma túy là nhằm mục đích đưa gói ma túy mà T. vừa mua được để tìm nơi sử dụng chứ không nhằm mục đích khác (mua bán hay vận chuyển cho người khác).  Theo quy định của pháp luật, tàng trữ trái phép chất ma túy là cất giữ, cất giấu bất hợp pháp chất ma túy bất cứ nơi nào… mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển hay sản xuất trái phép chất ma túy khác. Do đó, khi T. hoàn thành việc mua ma túy thì T. đã phải chịu trách nhiệm hình sự theo mục đích sử dụng của mình. Thời điểm này, tội phạm đã hoàn thành. Do đó, T. phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại khoản 1, Điều 194, Bộ luật Hình sự năm 1999.

Đối với V., V. đã đồng phạm với T. ngay từ khi V. góp tiền và cùng T đi mua ma túy (kể cả trường hợp V. không cùng T. đi mua ma túy nhưng đủ cơ sở để chứng minh V. biết T. đi mua ma túy để sử dụng và đã góp tiền cho T. đi mua) thì V. vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự với vai trò đồng phạm (giúp sức T. mua ma túy: T. mua được gói ma túy trên là do V. cùng góp tiền). Vì vậy, trong vụ án này, V. đồng phạm với T. về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại khoản 1, Điều 194, Bộ luật Hình sự năm 1999.

- Thứ tư, về tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250, Bộ luật Hình sự năm 2015) thì theo nội dung vụ án, mặc dù T. có hành vi chuyển dịch bất hợp pháp chất ma túy từ nơi này đến nơi khác nhưng T. không vận chuyển cho người khác (không ai nhờ, không ai thuê...) và việc T. vận chuyển số ma túy trên là vận chuyển cho chính mình nhằm mục đích để T. và V. đi tìm nơi sử dụng. Theo quy định của pháp luật, vận chuyển trái phép chất ma túy là hành vi dịch chuyển bất hợp pháp chất ma túy từ nơi này đến nơi khác dưới bất kỳ hình thức nào… mà không nhằm mục đích mua bán, tàng trữ hay sản xuất trái phép chất ma túy khác. Vì vậy, trong vụ án này T. không phạm tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Do đó, không có cơ sở để xem xét V. đồng phạm với T. về tội này.

Từ sự phân tích trên, chúng tôi cho rằng: Đinh Văn T. phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy, Hoàng Quốc V. đồng phạm với T. về tội tàng trữ trái phép chất ma túy.

Luật sư Phạm Thái Sơn (Văn phòng Luật sư Sơn Phạm)

Trước tình hình các đối tượng lợi dụng những sơ hở, thiếu sót trong việc quản lý thuốc thú y để thu gom, tách chiết thuốc thú y thành ma túy tổng hợp, Bộ Công an đã có văn bản báo cáo Thủ tướng, kiến nghị đưa các thuốc thú y có chứa hoạt chất và tiền chất ma túy vào danh mục quản lý của cơ quan chức năng.

Tình cờ phát hiện ma túy khi chữa trị cho chó mèo

Tháng 6-2017, Công an TP Hà Nội bắt giữ Phùng Quang Anh (28 tuổi, ngụ quận Hai Bà Trưng) đang mua bán 23 g ketamine.

Quang Anh khai nhận: Gia đình có cửa hàng chăm sóc chó mèo nên thường xuyên mua các loại thuốc gây mê (loại Ketamil Injection) ở cửa hàng thuốc thú y để phẫu thuật cho thú cưng. Trong một lần sử dụng thuốc gây mê chữa bệnh cho chó mèo, Quang Anh phát hiện trong đĩa có kết tủa ma túy ketamine.

Từ việc này, Quang Anh đi gom thuốc gây mê ở cửa hàng thuốc thú y, rồi tách chiết ra ma túy tổng hợp đem bán cho người nghiện.

Theo thống kê của Cục CSĐT tội phạm về ma túy (C47, Bộ Công an), lực lượng chức năng đã phát hiện ba vụ tách chiết ma túy tổng hợp từ thuốc thú y. Trong đó có vụ đặc biệt lớn là phá bốn “xưởng” sản xuất ma túy từ thuốc thú y trên địa bàn quận Thanh Xuân, Hà Nội, thu giữ gần 540 viên ma túy tổng hợp, 72 g ketamine thành phẩm cùng hàng chục lít dung dịch thuốc thú y, máy dập và nhiều tang vật liên quan để điều chế sản xuất ma túy.

Thuốc thú y được dùng sản xuất ma túy tổng hợp bị công an thu giữ. Ảnh: H.BẢO

Thuốc bỗng tăng hơn 12 lần

Sau khi thông tin thuốc gây mê cho chó mèo có thể tách chiết được thành ma túy tổng hợp, nó thành hàng nóng trên thị trường thuốc thú y, bị đẩy giá cao hàng chục lần.

Ketamil Injection là thuốc thú y dùng để gây mê trên trâu, bò, ngựa, heo, dê, chó, mèo, thuốc có hoạt chất chính là Ketamine HCL, nhập khẩu từ Úc.

Ketamil Injection và Ket-A-100 là hai thuốc nằm trong danh mục thuốc thú y được Bộ NN&PTNT cấp phép nhập khẩu và lưu hành ở Việt Nam theo Thông tư số 10/2016, bán rộng rãi trên thị trường.

Trước năm 2017, thuốc gây mê Ketamil Injection chỉ trên dưới 100.000 đồng/lọ nhưng sau khi phát hiện nó có thể chiết xuất thành ma túy tổng hợp, giá bị đẩy lên tới 1.250.000 đồng/lọ (cao hơn 12 lần) và đang khan hiếm.

Chúng tôi rảo quanh nhiều cửa hàng thuốc thú y khu vực nội thành Hà Nội hỏi mua các loại thuốc Ketamil Injection và Ket-A-100, các chủ cửa hàng lắc đầu cho hay “hết hàng, đang khan hiếm, có tiền cũng không dễ mua được…”.

Theo Luật Phòng, chống ma túy, những thuốc chứa hoạt chất là chất ma túy (chất hướng thần) và tiền chất ma túy phải được quản lý chặt chẽ nhưng những loại thuốc thú y trên đang được quản lý chung với các loại thuốc thú y khác.

Đây là một kẽ hở trong công tác phòng, chống ma túy, bị các đối tượng lợi dụng sản xuất ma túy tổng hợp.

Kiến nghị đưa vào danh mục quản lý

Trước tình hình trên, Bộ Công an đề xuất Thủ tướng chỉ đạo Bộ NN&PTNT có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với các loại thuốc thú y có chứa hoạt chất ma túy và tiền chất ma túy.

Rà soát, sửa đổi, ban hành các văn bản pháp quy chuyên ngành để quản lý chặt chẽ đối với các loại thuốc thú y có chứa hoạt chất là chất ma túy và tiền chất ma túy đảm bảo theo đúng pháp luật Việt Nam, thông lệ quốc tế về phòng, chống ma túy.

Trung tướng Đồng Đại Lộc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát, kiêm Cục trưởng C47, cho biết: “Chúng tôi đã kiến nghị với Chính phủ sẽ bổ sung một số tiền chất vào danh mục quản lý, trong đó kiến nghị bổ sung các loại thuốc thú y vào danh mục quản lý của Bộ NN&PTNT. Phối hợp với các ngành chức năng quản lý chặt tiền chất ma túy để các đối tượng không thể lợi dụng để sản xuất ma túy tổng hợp. Về phía chúng tôi sẽ nắm chắc tình hình về việc xuất hiện các loại ma túy tổng hợp mới, đi sâu vào công tác nghiệp vụ, sớm phát hiện các cơ sở sản xuất ma túy tổng hợp, từ đó có phát hiện, điều tra, triệt phá”.

C47 cũng đã có văn bản cảnh báo về phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy đến lực lượng CSĐT tội phạm về ma túy trong cả nước. Đồng thời, Cục cũng yêu cầu các địa phương chủ động nắm tình hình, có biện pháp phòng ngừa và đấu tranh với loại tội phạm sản xuất ma túy tổng hợp từ thuốc thú y.

HOÀNG BẢO